Vandaag is het 5 mei en we vieren Bevrijdingsdag, een nationale feestdag. We vlaggen, trekken wat fleurigs aan en eten wat lekkers. Allemaal rood-wit-blauw en oranje. Dat zal nooit veranderen. Maar één specifiek kledingstuk mag vandaag vooral in het zonnetje: de bevrijdingsrok. De nationale feestrok van vlak na de oorlog. Zelfgemaakt uit oude bewaarde lapjes stof en versierd met geborduurde herinneringen. Hét symbool voor de naoorlogse eenheidsgedachte, collectieve (rouw)verwerking en vrouwenemancipatie. FFYS ging ernaar op zoek.
Nationale feestrok
De bedenker van deze Nationale feestrok was de Amsterdamse verzetsvrouw Adrienne Minette (Mies) Boissevain-van Lennep. In de jaren dertig woonde Mies in een hoog grachtenpand in Amsterdam met man en vijf kinderen. Ze runde daar haar eigen schoonheidssalon onder het motto: gezondheid + schoonheid = levenslust. Ze was politiek actief in de Vrouwenbeweging en viel op door haar stem op humorvolle wijze te laten horen bij onrecht. Regelmatig stond ze met limericks in het weekblad de Groene Amsterdammer. Helemaal bekend werd ze door haar actie tegen een wetsvoorstel van katholiek minister Romme om vrouwenarbeid te verbieden omdat dit ‘onnatuurlijk’ zou zijn en onwenselijk was wegens de grote werkloosheid op dat moment.
Symbool voor eenheid en verscheidenheid
In de oorlog zat Mies in verschillende kampen en ze overleefde het maar net. In gevangenschap had zij een dasje toegestuurd gekregen, gemaakt van lapjes stof van familie en vrienden waarmee speciale herinneringen naar boven kwamen. Dit inspireerde haar tot een vrouwelijk kledingstuk dat symbool stond voor eenheid en verscheidenheid, iets wat zij in het kamp had ervaren. Het was haar idee dat op nationale feestdagen alle vrouwen een rok zouden dragen gemaakt van allerlei lapjes met een emotionele lading, eventueel geborduurd met namen en data. Om de rok te promoten reisde Mies heel Nederland door en ging zij naar Amerika. De rokken werden geregistreerd in het Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging.
Journalist Lieke van den Krommenacker en fotograaf Marleen Annema gingen op zoek naar het verhaal achter de bevrijdingsrokken die in Friesland bewaard zijn gebleven. Ze zijn van 2 mei tot 12 juni te zien in de hal van het Fries Museum. De toegang is gratis.
