De een krijgt van nature al een zetje, de ander moet er moeite voor doen. Maar allemaal willen we toch het liefst zo lang mogelijk genieten van een strak en gezond lichaam, een heldere geest en een plezierig dagelijks leven met leuk werk. Hoe krijg je dat voor elkaar?
Ouder worden. Is dat bijzonder? Als we de berichten in de media volgen, lijkt het antwoord: ja. Het ene artikel buitelt over het andere Instagrambericht over hoe we leuk en vooral een beetje strak en knap ouder worden. Zinvol werk, fijne vrienden en zo lang mogelijk uít de plooi, zeg maar.
Zelfs vlogs over ouder worden stapelen zich op. En niet te vergeten al die onderzoeken over ouder worden. Iedereen lijkt er iets over te kunnen of willen zeggen.
Vooral BN’ers en influencers geven het antwoord
Op zoek naar antwoorden, tref ik enorm veel interviews met bekende Nederlanders en posts en vlogs van influencers over 1: het lijf dat ouder wordt en 2: het werk dat je doet. Klaarblijkelijk hebben deze met elkaar te maken, ook al heb ik nog geen idee hoe dat zit. Ik vraag me bovendien af hoe representatief alle antwoorden en beelden zijn. Mensen die in de schijnwerpers staan, of het nu op social media of in de bladen is, hebben immers een imago hoog te houden. Jij en ik hebben dat minder (misschien een beetje, voor de buurvrouw of je werkgever), maar over het algemeen zakt het vel bij ons toch eerder dan zij die Instagram bevolken of in de Linda, Libelle of het blad Zin staan. Bovendien doen we vaak heel ander werk.
Boek van Van Beukering
Als eerste treft me het boek van de 54-jarige journaliste Barbara van Beukering over haar persoonlijke zoektocht naar een lang en gelukkig leven. Wat dat dan ook moge zijn. Het juiste werk blijkt in ieder geval van belang. Dat vertellen haar de dames die zij interviewde zoals documentairemaakster Ireen van Ditshuyzen die op haar 76ste nog werkt aan een nieuwe documentaire omdat ze het niet laten kan, zegt ze zelf. En schrijfster Annemarie Oster werkt ook nog lekker door op haar 75ste. “Ik heb behoefte mezelf te manifesteren”. Politica Neelie Kroes vertelt dat ze werken heel interessant vindt, “maar dat heeft natuurlijk ook te maken met het werk dat ik doe,” meldt ze aan Van Beukering. “Als je dagelijks augurken in een potje moet stoppen, dan kan ik me voorstellen dat je dat niet meer tot je 75ste wilt doen. Maar ik werk altijd in interessante omgevingen. Het is puur een genoegen om te blijven werken. Het is eigenlijk altijd interessant om de kans te krijgen om met mensen om te gaan die iets te melden hebben, die ergens mee bezig zijn, die enthousiast zijn. En daar dan ook weer een steentje aan bij te dragen”. Je werk leuk en interessant vinden, blijkt van groot belang om lekker lang door te gaan.
Nu kan ik me voorstellen dat dat voor een augurkenpotvuller, caissière of ziekenverzorgster een heel ander verhaal is, dan Van Beukering over de betreffende dames schetst. Wie op zijn 71ste nog een lange dag op haar benen staat, en al niet versleten knieën heeft, krijgt ze dan wel. En wie op haar 67ste patiënten moet tillen, voelt ook de rug. Er valt ook nauwelijks tegenop te verzekeren, dus welke verzorgende heeft het over lang doorwerken? Laat staan over leuk werk?
De genoemde banen vallen in de categorie: droombanen
Ik ga verder op zoek en tref een Libelle, hét magazine voor de ‘rijpere’ vrouw, zal ik maar zeggen. Actrice Monique van de Ven, 68 jaar, rondt ten tijde van het interview de Dokter Deen serie af. “Het lijkt me heerlijk om niets meer te hoeven”, vertelt ze aan een Libelle verslaggeefster. Om even later te vertellen dat ze het ziet als een béétje met pensioen gaan. “Er gaat vast nog wel wat komen”. Klinkt goed, maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat alle genoemde banen in de categorie droombanen vallen, zoals Ans Markus als kunstenares, Hedy d’Ancona en Neelie Kroes als politica en Monique van de Ven als actrice. Daar komt geen sjouwwerk aan te pas. Waarmee ik me direct afvraag of we wel een representatief verhaal hebben. Is dit wel de realiteit? Veel Nederlanders hebben dit soort jobs niet.
De jongere generatie snakt niet zozeer naar banen in de politiek of in de film, maar veel meer naar de job van influencer op social media. Anna Nooshin (34) is het voorbeeld voor veel twintigers om zich op die manier te profileren. Als fashionblogger, online ondernemer en auteur gooide ze hoge ogen door niet alleen zichzelf mooi te presenteren maar dit jaar ook haar eigen beautylijn te lanceren. Naar voorbeeld van alle mogelijke Amerikaanse celebs. Een trend, en die werkt. Dus toch dat lijf en die goeie kop die, naast een blitse baan, van belang blijken.
‘Mannen van mijn leeftijd zijn enorme ouwe lullen over het algemeen’
Dat strakke lijf en het aantrekkelijk voorkomen biedt in veel gevallen meer kansen op de relatiemarkt. Niet voor niets profileert de jongere generatie zich als zodanig op social media. De sterke vrouwelijke vijftigplussers blijken hier veel minder mee bezig te zijn. De dames uit het boek van Van Beukering tonen er namelijk veel minder interesse in. Last van eenzaamheid hebben ze dan ook niet. Sterker nog, ze zetten de bloemetjes nog regelmatig buiten, en wie niet meer aan de man is, hoeft er over het algemeen ook geen meer. In ieder geval niet in huis. Olga Zuiderhoek verloor een aantal jaren geleden haar man, componist Willem Breuker. De actrice vertelt niet uit te zijn op een nieuwe man, want ze redt het prima in haar eentje. Olga Zuiderhoek: “als iemand zegt: ik heb liever dat die asbak een beetje leuk schuin staat’, dan zeg ik gewoon: ‘daar is geen sprake van. Die asbak eruit of jij eruit. Ik kies voor jou eruit. Met Willem ging het wel goed, maar ik weet niet of dat op je zeventigste nog een keer gebeurt, ik denk het eigenlijk niet. Maar stel dat het gebeurt, dan lijkt het me hartstikke gezellig.”
Neelie Kroes hoeft geen man meer. “Ik ben zo’n einzelgänger en heb nog steeds zo’n gevreesd leven. In een relatie moet je tijd investeren. Dat zie ik mezelf niet meer doen. Ik heb het heerlijk.” Monique van de Ven is van mening dat je heel veel voor elkaar over moet hebben in een huwelijk. In ieder geval om een huwelijk goed te houden, want dat doet ze al ruim dertig jaren. Maar wat is goed? Ze geven elkaar in ieder geval veel aandacht, zij en haar man Edwin de Vries. Schrijfster en vertaalster Coot van Doesburg (78) verwoordt het anders: “Mannen van mijn leeftijd zijn enorme ouwe lullen over het algemeen”. Een man om leuke dingen mee te doen, vindt ze onzin. “Ik doe al leuke dingen.”
Van de Ven vindt echter dat je je best moet blijven doen. Er verzorgd uitzien, niet te veel uitdijen en de intimiteit blijven opzoeken. Met dat laatste bedoelt ze natuurlijk de seks. Ze houdt het al dertig jaar leuk in bed en vindt dat je er gewoon niet zo’n gedoe van moet maken. Gewoon doen, is haar motto. Altijd ja zeggen. Tien minuten later kun je weer je boek pakken, zo vertelt ze in het Libelle interview. Wat daar dan zo leuk aan is en of je er plezier aan beleeft? Die vraag blijft redelijk onbeantwoord.
‘Na een tijdje denk ik: kom, ik boek een detox arrangement’
Dan nu toch echt over dat uiterlijk en ouder worden. Borstverkleiningen en vergrotingen en ooglidcorrecties kunnen we nog begrijpen, maar het straktrekken van het een en ander lijkt toch andere koek. Alhoewel de jonge generatie helemaal zo raar niet staat te kijken van enige correctie op z’n tijd, moet de oudere vrouw toch een drempel over. Een uitzondering is misschien wel Annemarie Oster die op haar 58ste een facelift had. Waar ze heel open over is geweest. Niemand die daar nu nog aanstoot aan neemt, toch? En Botox dan? Botoxen we met z’n allen vrolijk door of is het not-done? In de Linda vertelt Astrid Joosten (63) niet niets durft te doen. “Ik zie op tegen het verval.” Ze gaat naar de acupuncturist voor een raciaal, zweert bij vitamine A-zuur waarvoor je naar de schoonheidsspecialiste moet. En, zegt ze, “na een tijdje denk ik: kom, ik boek een detox arrangement. Een hotel aan het strand waar alles voor je geregeld wordt. Ik hoef nergens over na te denken. Ik kom vol energie thuis.” In zo’n geval zou iedereen vol energie thuiskomen, toch? Maar met een lege portemonnee.
Journaliste Wouke van Scherrenburg laat ‘af en toe een prik zetten’ vanwege de plooien naast haar mond. “Ik wil niet zo’n droef uiterlijk, met zo’n hangbekkie’. Ze willen het zo onzichtbaar mogelijk laten uitvoeren, maar willen het wel! Is dat nu om er nog een beetje appetijtelijk uit te zien voor zichzelf of voor een mogelijke partner? Iemand accepteren zoals hij of zij is, dat blijkt toch niet mee te vallen. In lengte van jaren niet.
En toch… het zijn vooral de jonge mensen die body positivity hoog in het vaandel hebben staan. De twee woorden staan voor een beweging die pleit voor zijn wie je bent en vooral geen, vaak onrealistisch, schoonheidsideaal na te streven. Alle lichamen zijn goed en mogen gezien worden. Influencer Danae Mercer laat graag op haar Instagram account het verschil zien tussen mooie geposeerde plaatjes zoals je ze treft op social media versus de werkelijkheid. Aan haar 2,2 miljoen volgers laat de journaliste en ex-redacteur van Women’s Health eerlijke foto’s zien. Het gevolg: een feed vol cellulitis, buikjes en striae. Rianne Meijer (28), een nuchtere Ermelose influencer goed voor 1,4 miljoen volgers, laat met een gerust hart, althans zo lijkt het, haar onderkin en vetrolletjes zien.
Je zo oud voelen als je daadwerkelijk bent
Dit lijkt best een opvallende ontwikkeling. De jongere generatie kiest voor eerlijke foto’s en vetrolletjes terwijl de oudere generatie liever toch, in tegenstelling tot wat we niet hadden gedacht, ingrijpt en zich laat verbouwen? Gaat het er niet gewoon om hoe je je voelt? Daar komen de vrouwen van alle mogelijke leeftijden elkaar gelukkig in tegemoet en viert body positivity hoogtij. Je zo oud voelen als je daadwerkelijk bent is een remedie om helder in het leven te staan en intuïtief te weten wat wel en niet bij de leeftijd past. Journalist Van Scherrenburg: “Je zeventien voelen? Dat vind ik wel een ongelofelijke slappe smoes om maar nooit volwassen gedrag te vertonen, houd toch op. Ik voel me zo oud als ik ben.” Voormalig nieuwslezeres Noraly Beyer voelt zich echter 35. En dat is ze allang niet meer. “Op dat moment heb ik een niveau bereikt dat je niet meer groeit, maar dat je je verdiept, je krijgt dan meer lagen.” Een inkoppertje, die laatste… Neelie Kroes voelt zich leeftijdloos.
Saskia Noort (53) mocht eerder maandelijks uitpakken over ditzelfde thema in haar column in de Linda. Over body positivity en haar lichaam laten zien, onthult ze dat op Ibiza nog wel eens topless gaat en dat het feit dat we dat niet meer doen verpreutsing is, met de schuld aan de social media. Zo beïnvloedt de ene publicatie de andere en komen we steeds weer uit bij dat ene thema: de leeftijd. De leeftijd en het figuur, de leeftijd en de carrière, de leeftijd en de relatie. En dan vooral bij de vrouw. Dat alles in de vorm van veel woorden; Instagramfeeds, artikelen en interviews.
De media weet wel raad met ons ouder worden. Als het gaat om vijftigplussers zien we vooral dames die op z’n voordeligst zijn gefotografeerd en een stem hebben vanwege behoorlijk sterke en interessante banen. De jongere generatie neemt qua media-invloed veel meer de berichtgeving in eigen hand. Zij plaatsen eigen foto’s en stories online en schromen over het algemeen niet om een eerlijker beeld te schetsen. Hoe is dat bij jou?
Tekst: Julia van Bohemen
Bronnen:
Instagram accounts
Magazine Linda, Magazine Opzij, Magazine Libelle, Magazine Zin
Boek: Kruip nooit achter een geranium (2018), Barbara van Beukering, uitgeverij Spectrum, isbn: 978 90 00 353507
